
Η ηθική ανύψωση της γενναιοδωρίας
Ο άνθρωπος έχει πολλές αρετές, αλλά δεν έχει πάντα την συνείδηση και το κίνητρο να τις χρησιμοποιήσει. Έρχονται όμως στιγμές που ξυπνάει μέσα του η ανάγκη να τις θυμηθεί και να μεταμορφώσει τον εαυτό του και τον κόσμο με αυτές. Οι γιορτινές μέρες είναι γεμάτες με στιγμές που κανείς νιώθει έντονα τη διάθεση να εκφράσει καλοσύνη, ταπεινότητα, ευγένεια, αλτρουισμό, γενναιοδωρία και να ελευθερωθεί από ανταγωνιστικές προσκολλήσεις, όπως η ματαιοδοξία και ο εγωισμός και να δώσει θετική ώθηση στην ζωή του. Η γενναιοδωρία εκτός από συνώνυμη της αγάπης, είναι μία κοινωνική και ενωτική συμπεριφορά που τους ωφελεί όλους. Παράδειγμα τα παιδιά, που έχουν έμφυτη την διάθεση να βοηθούν και να συνεργάζονται με τους άλλους. Έτσι νιώθουν μεγαλύτερη ικανοποίηση και ζωτικότητα. Ως ενήλικες, αρκετοί επιλέγουν να ασχοληθούν με τον εθελοντισμό. Εκφράζοντας την μεγαλοψυχία τους σε πιο αδύναμες ομάδες, ενισχύουν και την δική τους αυτοαξία. Συχνά παρατηρούμε την αμφιβολία να φωλιάζει στην καρδιά των ανθρώπων και να τους κάνει επιφυλακτικούς με τις εκδηλώσεις καλοσύνης. Αναρωτιούνται αν κρύβεται κάποιο προσωπικό συμφέρον πίσω από την ανάγκη τους να πάρουν ή να δώσουν. Άλλες φορές ενεργούν γενναιόδωρα με την προσδοκία πως η βοηθητική τους πράξη θα επιστραφεί. Σε ένα βαθμό αυτό γίνεται πραγματικότητα, γιατί η αύξηση της ευημερίας του ενός, σημαίνει αυτόματα, απροσδόκητο καλό στην ζωή του άλλου. Γιατί; Επειδή η γενναιοδωρία είναι μεταδοτική!
Ηθική ανύψωση
Όταν βλέπουμε κάποιον να είναι καλόκαρδος και γενναιόδωρος, νιώθουμε μία εσωτερική θέρμη ή αλλιώς ζεστασιά. Αυτό που οι ερευνητές αποκαλούν «ηθική ανύψωση». Αυτές τις στιγμές όχι μόνο αισθανόμαστε καλά, αλλά νιώθουμε την ανάγκη να κάνουμε και εμείς κάτι χρήσιμο και καλό για τους άλλους. Πολλές θρησκείες ενσωματώνουν την αξία της προσφοράς και της δοτικότητας στην φιλοσοφία τους. Ωστόσο γενναιοδωρία δεν είναι μόνο οι υλικές απολαβές, αλλά η ικανότητα να είναι κανείς ευγενικός και συμπονετικός με τους γύρω του, και να εκφράζει θετικά συναισθήματα. Η αληθινή γενναιοδωρία προέρχεται από την καρδιά. Αυτό σημαίνει πως αν κάποιος μοιράζεται τον χρόνο του, τις γνώσεις του ή τις δεξιότητες του με άλλους, ουσιαστικά προσφέρει τον ίδιο του τον εαυτό. Το πως αλληλεπιδράμε με τους άλλους είναι το πιο ουσιαστικό συστατικό επιτυχίας σε όλους τους τομείς της ζωής μας. Αυτό στο οποίο διαφέρουμε, είναι το κίνητρο που παρακινεί τις πράξεις μας. Ο τρόπος που δίνεις έχει μεγαλύτερη αξία από το ίδιο το δώρο– Πιττακός
Τα τρία πρόσωπα της δοτικότητας
Υπάρχουν τρεις τύποι δοτικών ανθρώπων. Ο πρώτος είναι αυτός που είτε επωφεληθεί είτε όχι, θα προσφέρει, γιατί νιώθει πληρότητα. Ο δεύτερος πιστεύει στο δούναι και λαβείν και δεν δίνεται εύκολα, αλλά υπό προυποθέσεις. Και ο τρίτος θα δώσει κάτι, μόνο αν το αποτέλεσμα σημαίνει κέρδος για τον ίδιο. Στατιστικά οι άνθρωποι με υψηλότερο εισόδημα, θεωρούνται λιγότερο γενναιόδωροι, αν και πρόσφατες μελέτες δείχνουν πως εξαρτάται από το αν τα επίπεδα ανισότητας μεταξύ πλουσίων και φτωχών, είναι υψηλά ή όχι στο μέρος που ζουν. Για άλλους η προσφορά είναι μέρος μίας διαδικασίας αυτοπροβολής. Με αυτόν τον τρόπο προσπαθούν να εντυπωσιάσουν και συνήθως αρνούνται την ανταλλαγή. Ακούγεται πολύπλοκο, αλλά είναι άνθρωποι που δεν δημιουργούν ισορροπημένες σχέσεις, μιας και διακατέχονται από εγωκεντρισμό και ανωτερότητα. Σε κάθε περίπτωση, η αξίες του κάθε ανθρώπου θα καθορίσουν και την συμπεριφορά του.
Ζήτημα ηθικής στάσης
Οι περισσότεροι δεν πιστεύουν στην καλοσύνη των ανθρώπων. Η αντίσταση τους στην αγάπη και τα παράγωγα της, δεν είναι τίποτε άλλο από έλλειψη κοινωνικής έμπνευσης. Κίνητρα όπως η αμοιβαιότητα, η γενναιοδωρία και η εμπιστοσύνη, θα έπρεπε να καλλιεργούνται περισσότερο μέσα στην οικογένεια και να ενθαρρύνονται από την κοινωνία. Η ηθική συμπεριφορά θα έπρεπε να είναι μέρος της καθημερινής μας ζωής. Οι ενέργειες αλληλεγγύης έχουν επηρεαστεί από όλα τα γεγονότα εκμετάλλευσης που συμβαίνουν στον κόσμο. Δεν αισθάνονται όλοι ασφαλείς να εκφράσουν καλοσύνη. Αντίθετα, λειτουργούν ενάντια στην φυσική τους τάση και σκεπτόμενοι με βάση το όφελος που θα είχαν από μία ενδεχόμενη καλή πράξη. Τους είναι δε πιο εύκολο να προσφέρουν βοήθεια σε κάποιον που έχει αποδεδειγμένο πρόβλημα, γιατί έτσι δεν παίρνουν συναισθηματικό ρίσκο αν φανούν ευαίσθητοι και ανθρώπινοι. Από την εποχή που πίστευαν ακόμα στον Άγιο Βασίλη, έμαθαν πως τα δώρα είναι μέρος μίας ανταμοιβής, μιας και ο μεγάλος αυτός γενειοφόρος άνδρας, ήταν δύσπιστος με την ηθική τους αξία. Η εμπιστοσύνη τους βάλλεται αργότερα για άλλη μία φορά όταν μαθαίνουν την αλήθεια για τον πιο αγαπητό μύθο της ζωής τους.
Η ανασφάλεια μπλοκάρει τη γενναιοδωρία
Η κοινωνία είναι πλημμηρισμένη από κόσμο που είναι απορροφημένος με τον εαυτό του. Είναι αυτοί που δεν θα δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στους άλλους. Εκείνοι που θα φροντίσουν να πάρουν αντί να δώσουν, συναισθήματα ή υλικά αγαθά. Είναι άνθρωποι που προκειμένου να νιώσουν ασφαλείς, ελέγχουν τα πάντα γύρω τους. Ο κτητικός τους χαρακτήρας δείχνει και την έλλειψη πληρότητας που βιώνουν στην ζωή τους. Στην ουσία πρόκειται για ένα είδος αρνητικότητας που απαγορεύει την αίσθηση της αμοιβαιότητας στις σχέσεις τους. Από νωρίς αποκτούν ικανότητες όπως αυτή της χειραγώγησης, αναγκάζοντας άτομα με ευάλωτο ψυχισμό να τους παρέχουν περισσότερα από όσα μπορούν. Ωστόσο δεν αντιλαμβάνονται πάντα την συμπεριφορά τους, γιατί η ανασφάλεια που αισθάνονται είναι βαθιά. Η ηθική ταυτότητα μπορεί να προκαλεί άγχος σε κάποιους. Είναι στην ανθρώπινη φύση τους να είναι δοτικοί, όμως η ουσιαστική προσφορά είναι αποτέλεσμα καλής σχέσης με τον εαυτό. Όταν δίνεται προτεραιότητα στις ανάγκες των άλλων, τότε ίσως η πράξη τους να είναι αποτέλεσμα ενοχής και χαμηλής αυτοεκτίμησης και το μόνο που καταφέρνουν είναι να εξαντλούνται.
Πέντε γενναιόδωρα tips
1_Οι γενναιόδωρες πράξεις σχετίζονται με το συναίσθημα της ευχαρίστησης. Κάθε φορά που δίνεις απλόχερα, ο εγκέφαλος απελευθερώνει ενδορφίνες με αποτέλεσμα να νιώθεις χαρά, βαθιά εσωτερική ικανοποίηση και ευδαιμονία.
2_Το αίσθημα της ευγνωμοσύνης, αυξάνει την εσωτερική πληρότητα. Δημιουργεί εσωτερική πληρότητα και ενεργοποιεί τα γενναιόδωρα συναισθήματα.
2_Η γενναιοδωρία μπορεί να καλλιεργηθεί ακόμα περισσότερο με την αύξηση της ενσυναίσθησης, αρετής που είναι απαραίτητη για την επιβίωση μας. Είναι χρήσιμο να κατανοείς τις ανάγκες του άλλου και να είσαι συνειδητά γενναιόδωρη μαζί του.
3_Η φροντίδα και η συμπόνοια βοηθάει τις σχέσεις να έχουν μεγαλύτερη διάρκεια και τους ανθρώπους να έχουν περισσότερους φίλους.
4_Αν θέλεις, μπορείς να εξασκήσεις συνειδητά την ικανότητά σου για γενναιοδωρία. Πέρνα από τη θεωρεία στη πράξη, κάνοντας καθημερινά μια συνειδητά γενναιόδωρη κίνηση. Κατέγραψε τα συναισθήματα που εκλαμβάνεις δίνοντας και αύξησε τις γενναιόδωρες πράξεις σου σταδιακά.
5_Μην περιμένεις ανταπόδοση για τις όποιες γενναιόδωρες κινήσεις σου. Ανακάλυψε την απελευθερωτική ευχαρίστηση του να δίνεις χωρίς αντάλλαγμα.
Ευτυχώς έχουμε βαθιά ριζωμένο το φυσικό ένστικτο της ανθρωπιάς που μας ωθεί να θέλουμε να μοιραζόμαστε και να βοηθάμε. Γεννηθήκαμε για να είμαστε καλοί μεταξύ μας!
Σταυρούλα Χριστοπούλου
Life-Coaching – Συμβουλευτική, κατεύθυνση και επίτευξη στόχων.
Δημοσιεύτηκε στο www.beautemagazine.gr